Nieuws

Nieuws van Indigo

29 januari 2021

regulier-moeder-kind.png

Sommige kinderen ervaren angst en stress door de rellen en onrust, soms zelfs in hun eigen wijk, rondom de avondklok en lockdown. Hoe ga je daar als ouder of leerkracht mee om? Verschillende experts uit onze organisatie geven je tips.

Om te beginnen is het een slimme en normale actie van je lijf en je brein om angst te voelen. Dan zoek je een veilige plek. Het is dus ook normaal dat je er wel of juist niet over wil vertellen, dat kinderen erover dromen. Tekenen en erover praten kan helpen. Niet de hele tijd natuurlijk, het is ook belangrijk om te spelen en andere dingen te doen. En je hoeft  je nog geen zorgen daarover over maken, maar blijf wel opletten hoe lang de angst aan houdt.

Kinderen kunnen verschillend reageren op de rellen. Hun eigen karakter speelt hierbij een rol, maar ook hoe ze thuis door hun ouders/verzorgers ondersteund worden. Het is normaal dat kinderen een periode na zo’n heftige ervaring ander gedrag laten zien. De kinderen ervaren wellicht gevoelens van angst, boosheid, onzekerheid. Dit vertaalt zich mogelijk in stiller, meer teruggetrokken gedrag, of juist in onrustig en prikkelbaar gedrag. In de eerste periode na een moeilijke gebeurtenis is dit nog gezond gedrag. Het is een normale reactie op iets moeilijks en er is dus geen reden om meteen bezorgd te zijn over deze kinderen. Wel hebben zij extra ondersteuning nodig. Als kinderen ongeveer vier weken ná deze rellen nog steeds last hebben van moeilijke gedachten/gevoelens of gedrag is het goed professionele hulp in te schakelen. Een paar tips hoe kinderen ondersteund kunnen worden:

  • Praat erover in de (online) groep. Geef kinderen de mogelijkheid hun ervaringen te delen. Kinderen kunnen zo ervaren dat ze niet de enige zijn die bang zijn. Als een kind er niet over wil praten is dat ook goed, het is al nuttig als ze luisteren naar de ervaringen van anderen.
  • Geef de groep de opdracht een tekening te maken of opstel te schrijven over de rellen. Jongere kinderen kunnen wellicht gestimuleerd worden met lego / blokken na te spelen wat ze gezien hebben. Kinderen verwerken vooral door spelen/tekenen/schrijven, dus door er actief mee bezig te zijn.
  • Er zijn wellicht gezinnen waarvan je weet dat er thuis minder emotionele steun is. Kijk of er een mogelijkheid is om deze kinderen één op één te spreken. Dit om ze even wat extra steun te bieden.
  • Leg zelf in alle gesprekken en activiteiten de nadruk op de gevoelens die de kinderen hebben ervaren. Moeilijk gebeurtenissen roepen heftige gevoelens op, die kinderen zelf niet altijd kunnen plaatsen. Help hen door deze gevoelens onder woorden te brengen. Wat handige tips geeft Augeo. Bekijk de vier filmpjes over het steunen van kinderen. Het gaat hierbij over chronische stress, maar is ook toepasbaar op deze situatie. Met name het derde filmpje, “begrijp emoties” is bruikbaar om nu te kijken.

Luisteren en normaliseren

Wat in elk geval belangrijk is bij ingrijpende gebeurtenissen, is aandacht geven aan de emoties die er bij kinderen zijn. Laat kinderen vooral vertellen en help hen om de angstige gevoelens die het oproept te normaliseren. Normaliseren van emoties doe je door er wel aandacht voor te hebben, maar er niet te diep op in te gaan, want dat maakt het groter! Dus ga niet diep in op alle details van de gebeurtenis, zodat dit opnieuw allemaal nare ervaringen en heftige emoties oproept, want dan wordt dit gesprek een soort tweede traumatisering. Zeg dat het normaal is dat zoiets angst of andere gevoelens oproept, dat je voelt wat je voelt, en dat het niet raar is. Dat is normaal. En zeg dat dat ook weer overgaat.

Je bent rolmodel. Je kunt als ouder of leerkracht laten zien dat het indruk op je maakt, maar je laat ook zien hoe je weer verder gaat met het normale leven en de dagelijkse dingen. Blijf rustig als kinderen hun emoties uiten, blijf luisteren en begrip tonen voor wat het kind zegt. Ja, onze politici en burgemeesters moeten op hun woordgebruik letten, maar wij als ouders en leerkracht ook. Let op welke woorden je gebruikt en welke mate van emotie je toont. Bijvoorbeeld, je kan wel zeggen: Ik was ook bang. Maar zeg niet: Ik was echt doodsbang!!!

Zie ook praktische tips in het filmpje met onze collega Kirsten Hauber naar aanleiding van de aanslagen in Brussel in 2016.

Je gewone dingen blijven doen en structuur

Het is van belang om kinderen weer te helpen de gewone dingen van school en thuis op te pakken. Want dat geeft juist weer veiligheid en houvast. Vasthouden aan bekende structuren biedt veiligheid en helpt een en ander in proporties te houden.

In normale tijden heb je natuurlijk veel meer mogelijkheden voor activiteiten met je klas. Vanwege de lockdown zijn we nu erg beperkt. Maar je hebt vast wel online-schoolactiviteiten waar je kinderen mee helpt om de stress te verlagen door spel-interactie met hun klasgenoten. Wat je daarnaast kunt doen is extra activiteiten aan je dagprogramma toevoegen waar kinderen veel plezier aan beleven en om kunnen lachen. Positieve emoties maken kinderen niet alleen gelukkiger, maar helpen ook om op een effectieve manier om te gaan met stressvolle gebeurtenissen.

Jongeren kunnen ook zelf eens kijken voor ideeën op de site van Nji voor positieve vibes.

Gesprek in de klas

Bied gelegenheid tot gesprek. Bijvoorbeeld door elke ochtend met de hele klas aandacht te besteden aan de gebeurtenissen of in het mentor-uur tips te geven over hoe om te gaan met negatieve gedachten; gedachten ombuigen, afleiding zoeken, ontspanningsoefeningen. Misschien is het een idee om (wijk)agenten vragen te laten beantwoorden van (bange) kinderen. Dan kan de politie hen geruststellen en dat maakt vast indruk.

Geef de kinderen een nummer waar ze naar kunnen appen of bellen als ze zich bedreigd voelen ’s avonds, bv van de Kindertelefoon of van belangrijke volwassenen in hun omgeving.  

Ouders

Het allerbelangrijkste is misschien wel zelf rustig blijven. Jonge kinderen zijn het meest gebaat bij een kalm brein van hun ouders. Je kind kijkt als eerste hoe jij reageert. Probeer dus je eigen angst te beheersen.

Bij ouders die zelf als kind of later akelige dingen hebben meegemaakt, kunnen nare herinneringen weer terugkomen. Of je bent erg bang geworden of hebt veel stress over hoe het verder moet. Wees je ervan bewust dat je kind dat ook echt wel merkt.

Wees niet bang om hulp voor jezelf of een kind te zoeken als je denk dat het mis gaat, neem contact op met de huisarts, die kan je helpen en bijstaan.